Willem Asman kubus boek Paradox

Simon zonder zonder

Boeken

Story

As a professor of integrity at Princeton, Dutchman Simon Kelvin judges others. Without regard for status or reputations, he fights the misdeeds of the high and mighty. His books are worldwide bestsellers, he is no afraid to voice his strong opinions – a welcome guest in talk shows.

With his infallible moral compass, Simon feels invulnerable. Until a family member dies in the Netherlands and he, as the last living Kelvin, will inherit the fortune he swore never to accept.

For the first time in decades, he returns to the Netherlands to follow in the footsteps of his nine-year-old self. Will adult Simon be able to deal with the monsters of his childhood? What remains when he is forced to look in the mirror?

Looking back to the Netherlands in the sixties, Asman manages to integrate topical social themes as polarization and white privilege in a refreshing way, in a moving, convincing, classic coming of age novel. As in Asman's best thrillers, his ingenious and cinematic style gives the story so much momentum that you want to read it in one breath.

Where it begins

Simon zonder zonder begint na mijn worsteling met Rebound 4, het boek dat tweemaal aangekondigd en herschreven, maar nog altijd niet goed genoeg is. Want Rebound 4 mocht niet meer van hetzelfde zijn – welbeschouwd een paradoxale opdracht bij het schrijven van een vervolgboek. ‘You’ve been here before,’ zegt mijn M. ‘And you know the way out.’ Wanda Gloude, mijn uitgever, is het met haar eens: ‘Niet te lang over nadenken, Willem, gewoon weer met plezier gaan schrijven.’

Die gedenkwaardige zomer van 2021 barst er iets in mij los, dat ik het beste kan vergelijken met de wonderlijke bevrijding die ik voelde tijdens het schrijven van de eerste hoofdstukken van De Cassandra Paradox. Het gevoel dat je alles al snapt, en dat alles nog kan. De onbevangenheid en onbegrensdheid van een kind.

Een kinderstem
Het plan om ooit nog eens een kinderstem te proberen en te zien waar die me brengt, heb ik sinds ik Spies las, een roman van Michael Frayn waar mijn vader twintig jaar geleden tegenaan liep in een boekwinkel in Londen. Frayn is een beroemd essayist en toneelschrijver, maar zijn romans zijn bij mijn weten nooit vertaald.
In Spies blikt een oudere man terug op zijn jeugd, op vriendschap en eerste liefde, geheimen en verraad, op een fataal misverstand. Geen thriller in de klassieke zin, een mysterie eerder, een avontuur en toch zindert het van spanning, omdat het de lezer in de rol van de toeschouwer-die-meer-weet plaatst. Als volwassene wil je het kind behoeden, pas op achter je! roepen, waardoor je het zijn onschuld ontneemt.

There he goes In the first chapter I write, I see Simon clearly in front of me. It is 1968, he is nine years old. He walks 'through the underpass', as the tunnel under the road at the end of the street where he was born is called. From those first steps, my fingers race across the keyboard, as if little Simon has been in the wings for years, waiting, watching, for the right time to grab me by the short and curlies. On August 12, exactly three months after I first discussed the idea of ​​the child's voice with my publisher, the first full version of the manuscript is ready. Traditionally, I think the opening and closing need more. But I'm relieved to have found the trail back again; dazed and proud that my child's voice has succeeded.

Jeugdsentiment?
Ik vertel u niets nieuws: in mijn werk ga ik op zoek naar de rafelrand, daar waar creatie begint, zoals David Bowie zei, op de grens waar het nog net comfortabel is. Niets mis met nostalgie – weet je nog, in 1968, we hadden nog een telefoon die rinkelde, een postbode die aanbelde als er een brief voor ons was, de kolenboer kwam aan de deur, net als de man van de SRV?
Maar het mag niet eindigen met jeugdsentiment.

De wijsheid in pacht
De kwestie wordt dringender als ik de volwassen Simon ontmoet, vierenvijftig jaar later. Hij is professor aan het prestigieuze Princeton, hij heeft de wijsheid in pacht, is overtuigd van zichzelf en zijn eigen gelijk, een man die het zeer met zichzelf heeft getroffen. Met een mening over alles en iedereen, over Trump, Poetin, Loekasjenko, de Clintons, voor de duvel niet bang – kortom een graag geziene gast in talkshows wereldwijd.
Wat vindt deze superster van Nederland, het land waar hij geboren is, als hij er na al die jaren noodgedwongen weer landt? Wat vindt hij van woke, van de cancelcultuur, van #metoo en grensoverschrijdend gedrag, van Black Lives Matter, de blokkeerfriezen en Kick Out Zwart Piet, van het debat met doodsbedreigingen over en weer?
Noblesse oblige móét hij er iets van vinden, maar mág hij er wel iets van vinden? Hij, zevenvinkjesman?
In elk geval, laten we het hopen, is het niet nóg een luide mening, niet nóg een opgestoken middelvinger naar andersdenkenden.

De eerste reacties
‘Prikkelend, geloofwaardig, verrassend, subliem,’ juicht mijn uitgever, als ze het eerste manuscript heeft gelezen. ‘Doet me denken aan Herman Koch!’

Maar mijn M. houdt het op Buwalda’s Bonita Avenue – en dat bedoelt ze niet als compliment.
M. is behalve mijn muze een Eerste Lezer die je elke schrijver wenst: als je ego te groot is om de waarheid te horen, zegt ze het nog een keer. Halverwege het manuscript schrijft ze met rood in de kantlijn: ‘Ik wil NIET dat het deze kant op gaat!’ (Antonia, Simons fictieve geliefde, zegt het haar woordelijk na in de volgende herschrijfronde.) En ik? Ik wil het ook niet, maar het moet.

Het moet, we moeten
Het moet, want de tijdgeest schreeuwt erom, vindt Adriaan van Dis. We moeten op zoek naar het ongemak, zegt hij, in de Volkskrant van 12 mei 2022, onder de kop “De cancelcultuur brengt ons nergens”. ‘Durven we de uitdaging aan ons te verplaatsen in ongemakkelijke ervaringen? Begrip krijgen voor het slachtoffer, maar ook voor de schoft?’
Net als creatie begint ook heling blijkbaar op de grens van comfortabel.

Looking for the complex stories On May 7th, 2022, Maxim Februari writes in the NRC about Johan Derksen, who discussed his own rude behavior of fifty years ago in the Vandaag Inside tv-show. With his: 'When I think back! You are ashamed of yourself,' Derksen started a nationwide riot that led to a boycott and a dismissal (or not), an excuse (or not), and ultimately to higher ratings for the show and nothing else. ‘A missed opportunity,’ writes February. 'It could have been the start of an instructive conversation.' Because: 'You can only learn what is and what’s not acceptable if you also tell each other the other stories, the complex ones, in which it is not entirely clear where the boundary is and who exactly crosses which one from which side.'

In één zin
Dus waar gaat Simon zonder zonder over, in één zin? Over ongemak, over grenzen? Over zaken die je niet wílt horen maar móét horen? Jazeker, maar ook over vriendschap en eerste liefde, over geheimen en verraad, over een fataal misverstand. Over mij en over ons. Over nu en over 1968, toen Nederland alles nog snapte en alles nog kon.
Dat is het allemaal en ook allemaal niet helemaal.
Wat loopt Simon tegemoet? Wat zou hij zien als hij wel om zou kijken? Of, beter nog, in de spiegel?

Through the underpass There he goes, he is only nine but already so big. His mother watches him, Simon the grown-up looks over her shoulder (as I over his). She is worried, because Simon thinks he already understands everything, and believes that everything is still possible, while she is almost certain he is not.

(WA, June 2022)

How it continues

A month to think about John Lennon
Life is what happens while making other plans, said John Lennon and he should know. June 2022 is a month to reflect on this again, with an unexpected death and an explosion nearby.

On the last day of the month, Simon zonder zonder, or 'Asman's first full-blooded novel,' as my publisher calls it, is published. “Is there a difference for you as a writer between a novel and a thriller?” she asks during the presentation at the Martyrium bookstore on Van Baerlestraat in Amsterdam.

“No,” is my answer, in my role as my main character Simon Kelvin, a clear man with clear views. “There are only good and bad books and the rest are stickers for lazy booksellers and lazy readers.”

Great reviews
I write fiction, but everything I create is personal, and that certainly applies to Simon. Therefor the first reactions touch me more than I can say. Good book. Brave book. Nice book. Beautifully clever book. Wonderful ending. The story encourages the reader to ask: did my smaller or larger actions ever harm anyone? Did I always know what I was doing? Could I always see the consequences of my behavior? Did I ever say yes when it should have been no, and vice versa? In short, this is a great novel that you won't be done with after reading it.

First readers in my immediate environment are also impressed. Pilot Eduard is on an international promotional trip, the book is spotted at airports from Baku to Tokyo and Alaska. Great reviews appear in De Limburger, in Texel Dit Weekend and on hebban.

For the first time I am invited to a book club, a nice warm bath of attentive readers. I sign at Scheltema. And then… then silence.

Doubts in hindsight…
Then once more the nagging starts: Are we done with thriller writers who think they can also do the 'real' work? Have we had enough of stories about woke, cancel culture and apologies for inappropriate behavior? Should we have followed the First Love-theme of the Boekenweek after all? Was publishing at the beginning of summer asking for trouble? 

Doubts that fit a starting publisher with a crossover book, half thriller and half novel, on a controversial subject, by a white writer of a certain age who never fitted in a neat category tot begin with.

…and regrets?
Simon zonder zonder becomes the book that sells the least but is by far the most positively received by my immediate circle. I have no regrets, but rather pride in this story (it had to be told), in the beautiful cover and in my spontaneous first reaction when my publisher tells me it didn’t turn out the way she hoped it would (thinking of John Lennon).

Perhaps most proud of little Simon ('a hero,' according to Charles den Tex) who walked through the gate with a plan and no idea how it would end.

(WA, May 2024)

In the press

‘Back and forth through time, we follow Simon through the pitfalls of modern life. Good book.' – Robert Vuijsje

‘This is a brave book, written with the pulse of this era.’ – Tessa Leeuwsha

‘Where and when is innocence lost? With Herman Koch's ruthlessness, Willem Asman puts his finger on that sore point – from woke to wise. A novel about the everyday crime called life. – Gert Jan de Vries

‘Wat een knap boek! Simon vertelt zijn hele leven en als zijn jeugd samenvalt met het nu wordt alles duidelijk. Maar ook beter.’ – Hans Loeve, boekhandel Riemer, Amersfoort

‘Good book. Little Simon is a hero.’ – Charles den Tex

Simon zonder zonder is voor Asman ongetwijfeld een bijzonder boek. Een persoonlijk boek, is mijn gevoel. Als je ervoor kiest om deels vanuit een negenjarig jongentje te schrijven, moet je daar een goede reden voor hebben. Prachtuitgangspunt natuurlijk, een top-integere man laten peinzen over zijn eigen integriteit. Prachtuitgangspunten zijn sowieso een grote kracht van de Asmans die ik las.' – Remko Meddeler

Simon zonder zonder is een prachtige roman. Hij schreef al eerder sterke boeken, maar dan noemden we ze thrillers. Dus verbaasd kan niemand zijn en toch ook weer wel. Er zit volgens mij nog veel meer in dit zojuist ontsloten universum.’ - Pieters Swinkels

‘Wow. Prachtig knap boek. Schitterend einde.’ – Tsead Bruinja, voormalig Dichter des Vaderlands

‘Wat een prachtig boek is Simon zonder zonder. Vanaf de sterke opening zit je als lezer de 9-jarige Simon zo dicht op de huid, dat je hem bijna zelf bent. Ik ben echt getroffen door de toon van zijn verhaal. Het is een krachtige roman. Het boek is natuurlijk spannend omdat je als lezer wilt weten wat er in het verleden precies is misgegaan, maar vooral door de ingenieuze vervlechting van de verhalen in het heden van de 63-jarige Simon en de tijd van zijn 9-jarige ik. Daardoor gaat het uiteindelijk niet alleen om wat er toen precies gebeurde, maar vooral om alles eromheen: hoe Simon zich dingen herinnert, welke aspecten hij verdrongen had, de betekenis die hij en anderen uit zijn omgeving destijds en nu als terugblik geven aan de verschillende handelingen en gebeurtenissen. En dat alles tegen de achtergrond van actuele thema's. Petje af!’ – Wilma Degeling, auteur

‘Ook in deze klassieke ‘coming of age’ roman weet Asman de spanningsboog loeistrak te houden.’ - Zin Magazine

‘Vakkundig… haarfijn… overtuigend en aantrekkelijk… niet te negeren… emotioneel geladen… sterk staaltje psychologische uitwerking… een krachtige, emotioneel geladen debuutroman.' – Guy Doms, hebban.nl

‘Als de onkreukbare niet onkreukbaar is.’ – Wim Krings, de Limburger

‘Asman heeft een heldere, dwingende stijl. Er zit veel vaart in zijn romandebuut. Aanrader!’ - Texel Dit Weekend, Henk Cornelisse

‘Ik vond de kleine Simon kwetsbaar en ik kon zien hoe hij Willem Asman bij de hand had genomen en hem had meegetrokken, zijn verhaal in. Dat is iets magisch, als dat je als schrijver overkomt, maar ook als lezer, om zo meegenomen te worden.’ - Floor Gerritsma, auteur

‘Asman (ook 1959, net als zijn hoofdpersoon) schreef eerder zeven thrillers waarvan vooral de REBOUND-trilogie veel indruk maakte – voor het eerste deel, Enter, ontving hij in 2018 de Gouden Strop. Simon zonder zonder is een roman die door de constructie ook een sterk coming-of-age karakter heeft. Simon Kelvin ontdekt dat de feitelijke realiteit toch verschilt van zijn eigen herinneringen en autobiografisch verleden en dat brengt hem aan het twijfelen, het brengt hem van zijn stuk. Daar zit ook de rode draad: we denken onszelf te kennen maar realiseren ons niet dat ons eigen verleden ook gereconstrueerd is. Sommige beslissingen en zaken wil je achteraf niet mee worden geconfronteerd of zou je willen herroepen. Maar dat werkt niet. Vooral de ontmoeting tussen Kelvin en zijn eerste grote liefde geeft Asman de kans om ook de verschillen in tijdsbeeld aan de orde te stellen. Iedereen blijkt toch een kind van zijn eigen tijd, hoe hard ook wordt geprobeerd dat te ontkennen of om te buigen. “Een overtuigend debuut als romanschrijver”, merkt de uitgever op. Maar van zijn kwaliteiten waren de lezers van zijn thrillers al eerder overtuigd.’ – Jos van Cann, boekhandelkrings.nl

‘Het is een dapper soort tussengenre dat Asman heeft weten te vinden, een thriller zonder moord en doodslag of een Bildungsroman met cliffhangers, zoiets. Als jongetje van dezelfde generatie herkende ik veel.’ – Gert-Jan de Vries

‘In deze ontroerende roman weet Willem Asman zeer overtuigend een kind van negen en de wereld waarin hij leeft neer te zetten – doorgaans niet heel makkelijk, clichés liggen al snel op de loer. Het verhaal zet aan om als lezer bij jezelf te rade te gaan: hebben mijn kleine of grote daden een ander ooit geschaad? Wist ik altijd wat ik deed, kon ik altijd de gevolgen van mijn gedrag overzien? Zei ik wel eens ja als het nee was, en andersom? Kortom, een geweldige roman waar je na lezing nog niet mee klaar bent.’ – Remco Volkers, auteur en literair agent